Ruh Sağlığının Ölçütleri Nelerdir?

Ruhsal yaşantıların ne zaman sağlıklı ne zaman sağlıksız olduğunu tespit etmek ya da bunların hastalık belirtisi olup olmadığını fark etmek her zaman mümkün olmayabilir ancak, ruh sağlığının normal ölçülerde olup olmadığını belirleyen bazı özelliklerin varlığından söz etmek mümkündür.

Bunlar:

1. Kendini ve çevreyi gerçekçi bir biçimde algılayabilen, gerçekçi olarak değerlendirebilen, kendine güvenen, kendine saygı duyan, kendini seven ve kendisi ile barışık olan,
2. Aynı şekilde başkalarını da anlayabilen, seven ve sayan, çevresine gerçekçi bir biçimde güvenen; kişiler arası ilişkilerden doyum sağlayabilen, gerektiğinde onlara ilişkin sorumluluklar yüklenebilen,
3. Yaşadığı toplumun kültürel, sosyal, ekonomik normlarına uyabilen; uymadığında çevreyi rahatsız etmeden bunu çözmeyi başarabilen,
4. Yaşama hevesi ile yaratıcı olabilen, kendisi için uygun planlamalar yapan, uygun amaçlar belirleyen, olaylara esnek olarak eğilebilen,
5. Başarısızlıklarını, hayal kırıklıklarını olumlu biçimde kabul edebilen; problemlerini çözümleyebilen,
6. Değişen durumları değerlendirebilen, yeni seçenekler bulabilen; kendisi ve çevresi için en yararlıyı seçip uygulayabilen,
7. Yeniliklere açık olan, farklılıkları anlayışla karşılayan, esneklik ve saygı gösterebilen,
8. Gerektiğinde çevreyi biçimlendiren, biçimlenmiş çevreye uyum sağlayabilen,
9. Tutum ve davranış eylemleri ile kendisine ve çevresine rahatsızlık değil huzur ve neşe verebilen,
10. Güncel olayları takip eden, mesleği dışında eğlendirici, dinlendirici, kendini geliştirici uğraşları olan ve bu yaptıklarından tat alan; gerektiğinde üzülebilen, sevinebilen bireyler ruhsal açıdan sağlıklıdır.

Yukarda sayılan özelliklerle kastedilenler ideal ruh sağlığını tanımlar. Kimse, yukarıdaki maddelerin hepsini sağlayamadığını düşünüp kendisi hakkında ümitsizliğe kapılmamalıdır.

Ruhsal olarak sağlıklı sayılabilmek için yukarda sayılan maddelerin çoğuna uyuyor olmak yeterlidir.

S. Freud ruh sağlığını “sevmek ve çalışmak” olarak tanımlar. Gerçekten sevebilen, paylaşabilen ve çalışan bir kişi ruh sağlığını koruyor demektir. Goethe’nin yaptığı “Olgun insan kendine gülebilen insandır.” tanımı aynı zamanda ruh sağlığı yerinde olan birisinin tanımı olarak da kabul edilebilir.

Ruh sağlığı ve kriterlerini belirleme çalışmalarında ön plana çıkan iki kavram vardır. Bu kavramların tanımlanması ruh sağlığının tanımlanmasını da kolaylaştıracaktır. Bu kavramlar; normal ve anormal kavramlarıdır.