Bilimsel Psikolojinin Kurulması ve Ekoller Dönemi
W. Wundt (Vundt, 1832-1920)’un 1879’da psikoloji bilimini kurmasına zemin hazırlamıştır.
Kurduğu bu bilim dalını, Wundt “Yeni Psikoloji” olarak adlandırmıştır. Böylece, bilimsel psikolojiyi daha önce felsefe içinde yer alan psikolojiden ayırmıştır. Wundt Yeni Psikoloji’yi, zihni bilimsel yöntemler kullanarak ve deneysel çalışmalarla inceleyen bilim dalı olarak tanımlamıştır.
Bilimsel psikolojinin başlangıcını beş ekol oluşturmuştur. Ekol; bir kurucusu veya lideri, belli bilim tanımı ve araştırma yöntemi olan, belirli bir coğrafi yörede geliştirilmiş görüşlere verilen addır.
Yapısalcı Ekol
Psikoloji ekollerinin ilkidir. Wundt tarafından kurulmuş ve etkinliğini 1879 ile 1900’lerarasında sürdürmüştür. Yapısalcı ekole göre, psikoloji “ne” sorusunu cevaplamalıdır.
Bu doğrultuda Wundt psikolojiyi “sağlıklı insanın bilincini öğelerine analiz eden bilim dalı” olarak tanımlamıştır.
Çağdaş psikolojiye etkisi: Bilişsel süreçlerin deneysel olarak incelenmesi.
İşlevselci Ekol
Bu ekole göre, psikoloji“neden” sorusuna cevap aramalıdır. Etkinliğini 1896-1930arasında sürdüren bu ekolde psikoloji “canlının amaca yönelik zihinsel süreçlerini inceleyen bilim dalı” olarak tanımlanmıştır. Ekolün üyeleri W. James (Ceyms, 1842-1910), J. Dewey (Dövi, 1859-1952),
Çağdaş psikolojiye etkisi: psikoloji çalışmalarının sadece insanlar değil hayvanlar üzerinde de yapılması.
Klasik Davranışçı Ekol
Bu ekol psikolojinin zihin bilimi olarak görülmesine karşı çıkmış ve bilimsel psikolojiyi, “canlıların uyarıcılara gösterdikleri davranışlar” ile kısıtlamıştır. Ekol, etkinliğini 1913-1950arasında sürdürmüştür. Bu ekolün kurucusu J. B. Watson(Vatsın, 1878-1958).
Çağdaş psikolojiye etkisi: Psikoloji çalışmalarının sadece gözlenebilen uyarıcı ve davranışlar üzerinde yapılması.
Geştalt Ekolü
Geştalt (Geştalt) ekolü yapısalcı ekolün analitik yaklaşımına karşı çıkmış ve “bütünün (zihin), parçalarının toplamından ibaret olmadığını” öne sürmüştür. Bu görüş, özellikle algılama üzerinde yapılan araştırmalarla desteklenmiştir. Ekol 1913’tekurulmuştur. Bu ekolün kurucusu M. Wertheimer (Verthaymır, 1880-1843).
Çağdaş psikolojiye etkisi: Bütünsel yaklaşım ve algılama ile ilgili ilkeler.
Psikoanalitik Ekol
Bu ekol insan davranışlarının sadece bilinçli süreçlerle açıklanamayacağını öne sürmüş, psikoloji biliminin bilinçaltını da incelemesi gerektiğini savunmuştur. Ekol 1895’tekurulmuştur.Bu ekolün kurucusu S. Freud(Froyd, 1856-1939)’dur.
Çağdaş psikolojiye etkisi: Bilinçaltının güdüleyici kuvvetlerinin, bunlar arasındaki çatışmaların ve bu çatışmaların davranışa etkilerinin incelenmesi.