Ergenlik Döneminde Görülen Değişimler ve Ergenlik Döneminin Temel Özellikleri
Ergenlik Döneminin Temel Özellikleri
Ergenlik döneminin temel özelliklerinden biri bağımsızlık duygusudur.
Bağımsızlık duygusu her dönemde insan için önemlidir ancak ergenlikte bu duyguya olan ihtiyaç daha fazladır. Ergen için bağımsız yaşamak sorumsuz yaşamak değildir. Ergen; anne babasından duygu, davranış ve değerler bakımından bağımsız olmak, hayatıyla ilgili sorumlulukalmak ve bu sayede kendine güvenmeyi öğrenmek ister. Artık başı sıkıştığında ailesinden yardım almak yerine kendi ayakları ustunde durmak için çabalar.
Ergen; ahlak, siyaset, din, ideoloji gibi konularda kendi değerlerini oluşturmaya calışır. Giyim kuşamıyla, dinlediği muzikle, dunya göruşuyle, davranışlarıyla “Ben farklıyım.” demeye yani bireyselleşmeye calışır ancak gercekte halen birilerine bağımlıdır.
İhtiyaçları ailesi tarafından karşılanmakta, katılmayı düşünduğu bir etkinlik için anne babasının onayına ihtiyaç duymaktadır. Buradaki en buyuk tehlike özgür olmak için cabalayan gençin olumsuz birtakım grupların etkisi altına girme ihtimalidir. Bu yuzden anne baba ve oğretmenlere duşen görev, bağımsızlık cabasındaki gençe destek olmak ve gençin uzerindeki baskıları azaltarak ona sorumluluk vermektir.
Gençin ergenlik döneminde ihtiyaç duyduğu şey; uğruna caba göstermeye değer bir hedef, özgürce secilen bir amac ve tum bunlar için mucadele edebileceği bir ortamdır. Sevgi ve ilgiyle, sabır ve anlayışla anne baba bu sürecte gençin yanında olmalıdır.
Gençlik dönemi duyguların en yoğun yaşandığı dönemdir. En yakın ve kalıcı arkadaşlıklar bu dönemde kurulur. Arkadaş grubu tarafından kabul edilmek genç için önemlidir. Akran grubu ile kurulan olumlu ilişkiler gençin sosyal yonden gelişmesine katkı sağlar. Genç; rekabeti, paylaşmayı, değerleri, serbest zaman değerlendirme alışkanlıklarını akran grupları içinde öğrenir ve sosyalleşir.
Sosyal ilişkilerinde istediği başarıya ulaşamayan genç zaman zaman yalnızlık hisseder. Bazen de çevresinde ailesi, arkadaşları olmasına rağmen ilişkilerin niteliğini sorgular ve yalnız olmadığı halde kendini yalnız hisseder.
Anlamsızlık ve yalnızlık duygusunun aşılamaması depresyon gibi ruhsal sorunların ortaya cıkma riskini artırır.
Anne babaları ile gençler arasındaki ilişki, riskli davranışların ortaya cıkmasında belirleyici bir unsurdur. Ebeveynlerinden en az biriyle yakın ve acık bir iletişim kurabildiği sürece riskli davranış ihtimali azalır. Gençlerin de bu zorlu sürecte güvendikleri, kendilerine doğru rol model olacak bir yetişkinle iletişime acık olmaları önemlidir.
Ergenlik Döneminde Görülen Hızlı Değişim
Ergenlik dönemi fiziksel, sosyal ve bilişsel değişimin çok hızlı olduğu bir dönemdir. Bu dönemde boy ve kiloda hızlı bir artış olur. Buyume bedenin tum organlarında aynı hızda gercekleşmediği için gecici sakarlıklar gözlenebilir.
Kemiklerin boyu uzar, yapısı sertleşir. Kas dokusu gelişir ve fiziksel guc artar. Hormonlarda meydana gelen değişikliklerle ergen, bir yetişkinin sahip olduğu cinsel olgunluğa erişir.
Ergenlik dönemindeki en önemli değişim beden imajındaki değişimdir. Ergen için ideal beden görunumu arkadaş grubu, aile ve toplum tarafından belirlenir. Genç için özellikle arkadaş çevresinin değerleri ve göruşleri çok önemlidir. Bu dönemdeki en önemli sosyal gelişim görevi gençin kendi bedenine karşı gercekci bir bakış acısı geliştirmesi ve bununla mutlu olmasıdır.
Bilişsel olarak soyut düşünme becerisi ergenlikte kazanılır. Mantıksal yeteneğin gelişmesiyle genç, göruş alışverişi yapmaya ve tartışmaya hevesli olur. Ancak çok yönlü düşünme yeteneği tam oluşmadığı için bazı fikirlere körü körüne bağlanabilir ya da çok çabuk fikir değiştirebilir.
