Güdülenme ve Güdülenme Süreci Nedir?

Davranışlara dışarıdan bakıldığında herkesin hangi davranışı yaptığını gözlemleyebiliriz ama bu davranış hangi amaçla, hangi sebeple yaptığını söyleyemeyiz. İşinde yükselmek isteyen bir kişi, karşılaştığı zorluklara aldırmadan gece gündüz çalışır.

Yalnız kalmak istemeyen bir kişi çeşitli dernek ve kulüplere üye olur. Acıkan biri karnını doyurmak için yiyecek arayışına girişir.

Bu örneklerden de görüldüğü gibi organizmayı davranışta bulunmaya sürükleyen etmenler fizyolojik ve psikolojik olabilir. İşte insanların yaptığı davranışları niçin yaptığının cevabı güdüleri oluşturmaktadır.

Güdü, davranışa enerji ve yön veren güçtür, bu güç organizmayı etkileyerek bir amaç için harekete geçmesini sağlar.

Güdülenme Süreci

İhtiyaç

Rahatlık ve uyum sağlayan, normal davranışları kolaylaştıran bazı şeylerden yoksun olma durumudur. Bir davranışa güdülenebilmek için öncelikle organizmanın fizyolojik (hava, yiyecek, içecek, uyku gibi) ve psikolojik (beğenilme, arkadaşlık, sevgi, şefkat, saygınlık görme gibi) ihtiyaçlarının bir ya da birkaçının eksikliğinin duyulması gerekir.

Bu ihtiyaçlarının karşılanmaması durumunda organizmanın fizyolojik ya da ruhsal dengesi bozulur ve bir iç gerilim doğar.

Dürtü

Bu ihtiyaçların karşılanması ve yoksunluğun giderilmesi için organizmada oluşan itici güce dürtü denir. Genellikle birdenbire belirginleşir ve organizmanın engelleyemeyeceği kadar güçlüdür. Açlık, susuzluk birer dürtüdür.

Güdü

Organizmanın bu ihtiyacını gidermek için onu dürtü yönünde harekete geçiren eğilime motiv ya da güdü denir. Güdü bir davranışı başlatmaya ya da onu sürdürmeye olan istekliliği belirtir.

Davranışların enerji kaynağıdır. İnsanda, dürtüler herhangi bir ihtiyacın duyulmasını, güdüler de bu ihtiyac doğrultusunda harekete geçilmesini sağlar. İhtiyaç karşılandığında organizma rahatlar ve doyuma ulaşır.

Güdülenme

İhtiyaç ile doyum sağlanması arasında yaşanan bu sürece güdülenme denir. Organizma amacına ulaşıp doyuma kavuşunca güdü geçici de olsa giderilir fakat bir süre sonra tekrar ortaya çıkar. Bu nedenle güdülenme döngüseldir.