Sorun Çözme Nedir? Sorun Çözme Yöntemi Aşamaları Nelerdir?

İnsan sosyal bir varlıktır. İnsanın; ailede, okulda, iş yerinde sürekli iletişimde bulunduğu sürece ortaya çıkabilecek kişiler arası sorunlara hazırlıklı olması gerekir.

Genellikle kaynaklar kıt ve gereksinimler birbirinden farklı olduğu için kişiler arası sorunlardan kaçmak mümkün değildir.

Bu durumda önemli olan ve gereksinim duyulan şey, sorun çözme becerilerimizi geliştirerek bunların üstesinden gelmektir.

Sorun

Giderilmek istenen her güçlük sorun olarak tanımlanır. Bir durumun sorun olarak tanımlanması için iki koşul gereklidir.

Kişide rahatsızlık uyandırma

Birden fazla çözüm yolu olması

Sorun Çözme Yönteminde Aşamalar

Hayatta karşımıza birçok sorun çıkar. İnsan ise olağanüstü bir problem çözme makinesidir ve karşısına çıkan her türlü sorunu değişik şekillerde çözer. Sorunları çözmenin en iyi yolu yüz yüze konuşmadır. Bazen kaçmak ya da erteleyip zamana bırakmak çözüm olarak düşünülse de bu, sorunu karmaşık hâle getirir.

Öfkelenip bağırıp çağırmak, şiddet göstermek sorunu, kendini ve etrafındakileri “kırmaya” benzer. Sorun anlık olarak çözülür fakat bu gerçek çözüm değildir.

Sorun çözme aşamaları

  Sorunların belirlemesi ve anlaşılması

İnsanlar sorunlarını doğrudan doğruya belirtebileceği gibi sorunun hissedilmesi için uygun bir ortam da oluşturabilir. Bunun yanında sorun kendiliğinden de ortaya çıkabilir.

Karşılaşılan bu durum insan ilişkilerini etkileyip kişilerde rahatsızlık yaratabilir.

Aşağıdaki örnek, sorunların belirlenmesi ve anlaşılmasında sağlıklı iletişim köprüsünü oluşturur.

Televizyon izlemeye fazla vakit ayıran çocuğun davranışlarından rahatsız olan ebeveyn şu şekilde iletişim kurabilir.

-Can biliyorsun ki televizyon çağımızın en önemli iletişim aracıdır. Senin yenilikleri takip etmeni ve olumlu gelişmeleri hayatında uygulamanı takdir ediyorum. Ancak iznin olursa sende uzun süredir gözlemlediğim ve istikbalin için sorun olacağını düşündüğüm bir konuda fikir ve önerilerimi paylaşmak isterim. Arzu edersen daha rahat edeceğimiz ortama geçelim, diyerek sorun belirlenir.

-Televizyon seyretmeye fazla vakit ayırmanın derslerini olumsuz etkilediğini düşünüyorum, bu doğru değil mi?

Sorun tek kişi ile çözülecekse kişi ile yan yana, grupla çözülecekse yarımay veya yuvarlak masa biçiminde oturmaya özen gösterilmelidir.

Yukarıdaki örnekte olduğu gibi sorunun belirlenmesi için;

Sorun oluşturan kişi veya kişilerin öncelikle olumlu yönlerini söylemek,

Sorunun çözümü için müsaade istemek,

Soru cümleleri ile sorunu ifade etmek gerekir.

Sorun çözmede sabır ve zamanın önemi

Sorun çözmede sabır ve zamanın önemi

  Sorunun nedenlerini belirleme ve önerilerin oluşturulması

Sorunu oluşturan nedenler belirlenmelidir. En kısa zamanda, sorunla bire bir ilgili veya sorunun dışına taşmayacak olasılıklar düşünülmelidir. Öneriler, bilinen ve yaşanmış deneyimlerle bilgi birikimlere dayanmalıdır. Böylece her biri öneri niteliğinde olan ve sorunun çözümü ile ilgili karar vermeye yardımcı öneriler geliştirilebilir.

Yukarıdaki örneğe yönelik nedenler;

Çalışan anne çocuklarının daha fazla televizyon izlemesi,

Ebeveynlerin çocuklarına karşı ilgisiz kalması,

Serbest zamanları değerlendirmede yönlendirme eksikliği,

Çocuğun kişilik özellikleri,

Kültürel ve sosyal olanaklardan yararlanma yetisi ve bunların varlığı şeklinde sıralanabilir.

Yukarıdaki nedenler doğrultusunda şu öneriler sunulabilir:

Emsallerle karşılaştırmalar ve kişiliğe özgü yargılamalar yapılmamalıdır.

Özellikle bizden küçükse ben dili yerine biz dilini kullanmamız sorun çözmeye en sağlıklı katkıyı sağlayacaktır.

Örnek:

-Can bence istersek zamanımızın bir kısmını daha faydalı uğraşlarla geçirebiliriz, arzu edersen bunu planlamanda sana yardımcı olabilirim ne dersin?

-Satrançta başarılısın okulun satranç kulübüne kayıt yaptırabiliriz. Satrancın düşünce gücünü daha da geliştireceği kanısındayım sen de eminim aynı kanıdasın öyle değil mi?

-Kitap okumaya beraber zaman ayırabiliriz sen bu konuda neler düşünüyorsun?

-Ben eminim senin de bu konuyla ilgili sağlıklı önerilerin vardır. Lütfen benimle düşüncelerini paylaşır mısın?

  Önerilerden en uygun olanlarının seçilmesi ve uygulanması

Bu aşamada öneriler tekrar test edilip soruna çözüm olup olmayacağı değerlendirilir.

Soruna en uygun çözüm uygulamaya konulur.

  Sonucu gözleme ve değerlendirme

Sorun çözme yönteminin son aşamasıdır. Önerilerin soruna ne kadar katkıda bulunup ne kadar istendik değişiklikler yaptığı gözlenir. Olumlu etkileri yeterli olmadığı gözlenmişse yeni önerilere geçilir.

Sorun Çözmede Karşılaşabilinecek Olası Güçlükler

Bütün disiplinlere uygulanması mümkün değildir.

Birtakım maddi gereksinimler yükleyebilir.

Sorun çözmede gerekli olacak materyal kaynaklarının sağlanması güç olabilir.

Değerlendirmesi güçtür ve çok zaman alan yöntemdir.

Sorun Çözmenin Faydaları

Kişileri sabırlı ve etkin kılar.

Öğretme öğrenme sürecinde etkin olduğu için kalıcı öğrenmeler sağlayabilir.

Kişilerde sorumluluk duygusunu artırır.

Öğrenmeye karşı ilgi ve istek uyandırır.

Kişilerin karar verme sürecinde çok yönlü düşünme yeteneğini geliştirir.

Kişilere başkalarıyla yardımlaşmanın ve başkalarının fikirlerinden yararlanmasının gerektiği görüşünü benimsetir.

You may also like...

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir