Psikolojinin Sosyoloji Bilimiyle İlişkisi
Beşeri ilimler iki büyük guruba bölünebilir.
Özel bir bakış açısından beşeri olayların bütününü araştıranlar: beşeri coğrafya, beşeri ekoloji, etnografya, sosyoloji, tarih, arkeoloji.
Özel bir konuyu bütün görüş açılarından ele alarak inceleyenler: demografi, hukuki siyasi ilimler, ekonomik ilimler, ahlaki ilimler, teknoloji, dil ilimleri.
İki gurup arasında açık alakalar vardır. Her beşeri ilim, bir veri özelliğiyle, bir metot özelliğiyle ve bir gaye ve ruh özeliğiyle karakterize edilmiştir.
İki sosyolojik ilim, asıl anlamıyla sosyoloji ve etnolojinin, psikoloji ile çok sıkı temas noktaları vardır. Sosyolojinin kurucusu Auguste Comtc, incelediği olayların biyolojiye ve sosyolojiye ait olduğunu kabul ederek psikolojiyi ilim olarak saymaz. Bu durum, aslında eski bir çekişmeye aittir.
Uzun zaman, Dürkheim ve Davy gibi sosyologlar, sosyal psikolojiyi sosyolojiye katma eğilimine sahip olmuşlardır. Bugün tam ters yönde bir harekete şahit olunmaktadır. Gerçekte, iki ilim esprilerinde muhalefet etmektedirler. Sosyal psikoloji, sosyal davranışların fertler tarafından nasıl meydana getirildiğini araştırır.
Sosyoloji davranışları kendi kurumlaştırılmaları (instituinnalisation) içinde inceler. Bu, esprideki belirtilmiş özellik asla metotlarda yoktur. Sonuç olarak, sosyolojinin kendine has bir metodu yoktur.
Uzun müddet tarihin ve etnolojinin metotlarına başvurduktan sonra, bugün gittikçe daha sık olarak sosyal psikoloji tekniklerini kullanmaktadır. O halde sonuç olarak denilebilir ki, sosyal psikoloji psikolojik ve sosyolojik alanlar arasında bir aracı durumundadır.
Etnoloji “sosyal olayların gözlemini” amaç edinmiştir ve bu olayların gözlem çerçeveleri ve periyodlarını sınırlayan rasyoloji, tarih öncesi (prehistoire), sosyografi, etnografi ve ekoloji gibi bir branşlar serisini içine alır.
Etnolojinin uzun zamandan beri psikoloji ile sıkı alakaları olmuştur. Jung ve Freud (Totem et Tabou) ve özellikle Malinowski’nin kültürlerin durumuna uyarak OEdipe kompleksinin çeşitleri üzerine yaptıkları çalışmalar bu verimli nüfuza yol açmışlardır.
Bugün psikoloji, mukayeseli bir psikoloji kurmak için etnolojinin verilerinden yararlanmak zorundadır. Şu da var ki, karşılıklı olarak etnologlar psikolojik tekniklerden geniş olarak faydalanmaktadırlar.
