Fenomenolojik Metot Nedir?

Alman dilinin konuşulduğu memleketlerde çok defa, kavrayış psikolojisi (Psychologie comprehensive- Verstehende Psyclıologie) adı altında, ilk defa filozof Dilthe tarafından “Mizacı açıklarız, ruh hayatını anlarız” formülünde açıklanmış prensibe dayalı doktrinlerin bir bütünü belirtilir.

Patolojik psikolojide Jasper tarafından, sosyolojide Scheler ve Max Weber tarafından kullanılmış olan bu metot Hüsserl’in fenomenolojisi şekli altında yeni bir hamle kazanmıştır. Fenomenolojik, metot ancak özel hallere uygulanabildiği ölçüde kliniktir.

O, “saf ve yalın bir ruh”la “eşyanın bizzat kendine” dönüşünün ve Bergson’un ani sezgisini başka bir biçim altında bir daha bulmanın yeni bir teşebbüsüdür. O, esasen kanun keşfinden kaçındığı ölçüde veya şuur hallerinin anlamını “anlamakla” yetindiği ölçüde deney metodunda karşı çıkmaktadır.

Fenomenologlara göre psikolojinin amacı şuur durumlarımızı tasvir etmektir, fakat Hüsserl’in perspektifinde şuur, şahsın dışında herhangi bir şey istikametinde kastedilmiş olan şeydir: “Her şuur, bir şeyin şuurudur“. Psikoloji şuurun kasıtlarını, müşterek sezgi vasıtasıyla böyle tasvir edecektir. Böylece, bir duyu “dünyada bir varoluş tarzı” olacaktır.

Onun idrak metodu vasıtasıyla topladığı kasıtları tasvir etmek için psikolog fenomenologlar yeni bir lügat meydana getirmeğe itilmişlerdir. Fenomenolojik metot iç gözlemsel psikoloji sahasına çok defa nüfuz edici görüşler getirmiştir. Her ne olursa olsun o, kurucularının istediği gibi psikolojinin yegâne metodunu kurmaya muktedir olamayacaktı.