Demanslı Hastada Zihni Meşgul Edecek Diğer Aktiviteler Nelerdir?

Yukarıda açıklanan aktivitelerden başka demanslıların aktiviteye bağlanmalarını ve dikkatlerini sürdürmeye yardımcı olunmalıdır.

Bunlar psikomotor aktiviteler, sanat aktiviteler, egzersiz ve sportif aktiviteler, müzik aktiviteleri, hobi aktiviteleri, oyun aktiviteleri, dış mekân aktiviteleri ve manevi bakım aktiviteleridir.

Hobi Aktiviteleri

Düzenli bir hobi, demanslı bireylerde sık karşılaşılan depresyonda özellikle bazı demans türlerine eşlik eden aşırı yemek tüketimini düzenlemede yardımcı olabilir. Hobilerin yaygın yararları arasında, demanslıları karşılıklı diyaloga, bir aktiviteye bağlanmaya ve dikkatlerini sürdürmeye teşvik etmeleri bulunur.

Demanslı bireylerin geçmişte sevdikleri ve yapmaktan keyif aldığı hobilerin seçilmesi özellikle yararlı olabilir. Tanıdık kısa süreli aşina olunan işlerin yaptırılması örneğin aşçılık yapmış kişiye gözetim altında menemen limonata yapımı gibi kolay hobilere yer verilmesidir.

Örgü örme hobilerinin müzik aktivitelerinde olduğu gibi beyinin her iki tarafının kullanımımı ile yapıldığı ve bu nedenle demans semptomlarını azaltmada yararı olduğu düşünülmektedir.

Hobi aktivitelerinin genel amaçları şunlardır.

  • Bir şeyler yapabildiğini kendisine görsel ve uygulamalı olarak fark ettirmek,
  • Yaşlıların grup üyeleriyle beraber iş yapabilme becerilerini korumak,
  • Grup içi paylaşım ile ortaya ortak bir şeyler çıkarmalarını sağlamak,
  • Kendi evinde gibi hissetmek,
  • Bulunduğu ortamdan yaşantısından zevk almasını sağlamak,
  • Geçmişi ile bugünü arasında bağlantı kurmasını sağlamak,
  • Meşgul edilmesi, gününü daha verimli geçirmesini sağlamak,
  • Günlük yaşam ile bağlantılarını güçlendirmek,
  • Kendisinin işe yarar olduğunu hissettirmek,
  • Sosyal yaşama aktif katılımını sağlamak ve desteklemek,
  • Yaşlının var olan yetilerinin kaybolmasını engellemek ve desteklemektir.

Hobi Aktiviteleri

  • Limonata yapma
  • Menemen pişirme
  • Kek yapma
  • Yaprak sarma
  • Mevsim salatası yapma
  • Şekilli kurabiye yapma
  • Aşure yapma
  • Örgü örme
  • Renkli mum yapma
  • Tülbent oyalama
  • Havlu işleme
  • Evcil hayvana bakma
  • Maket uçak yapma

Telafi etme

Oyun Aktiviteleri

Oyun aktiviteleri ile hastaların gerçek ve hayal arasında ince çizginin farkına varmalarını, kendilerini daha iyi ifade etmelerini, sosyal izolasyon duygusunun azalmasını, kolay iletişim kurabilmelerini ve mutlu olmalarını sağlamaktır. Oyun aktiviteleri; duyguları, kasları, sinirleri harekete geçirmesi kas koordinasyonunu, olumlu duygu durumunu ve uyku kalitesini arttırması ve gerginliğini azaltmasını sağlar.

Demanslı hastada oyun aktivitelerinin amaçları

  • Kişinin kendini ifade ettiği, yeteneklerini fark ettiği yaratıcı potansiyelini kullanabildiği dil, zihin, sosyal, duygusal ve motor becerilerini geliştirdiği önemli bir fırsattır.
  • Düşünme, algılama, yargılama ve bağımsız karar verebilme yetilerini korumak,
  • Takip, iletişim ve anlama yetisini korumak,
  • Zaman ve mekan oryantasyonunu korumak,
  • Kendi çevresiyle uzlaşmasına, paylaşmasına, sosyal yaşama uyum sağlamasına destek olarak izolasyonu önlemektir.

Dış Mekân Aktiviteleri

İkamet edilen yerleşim alanının dışında insanların hoşça vakit geçirdikleri ya da rutinin dışında eylemlerde bulunduğu aktivitelerdir.

Dış mekân aktivitelerinin Amaçları

  • Farklı yerlerde bulunmanın geçmişi ile ilişkili çağrışımlarıyla hatırlama belleğin çalıştırılmasına katkıda bulunmaya çalışmaktır.
  • Mevsim ve aylar ile ilgili zaman kavramlarının fark etmesini yani oryantasyon yeteneğinin devamına yardımcı olmaktır.
  • Sevdikleri kişilerle vakit geçirtmek, güzel günlerini anımsatmak ve hoşça vakit geçirmelerini sağlayarak; yakınları ve geçmişi ile iletişimin devamı ile hatırlamalarını, canlandırmalarını ve unutmamalarını sağlamaktır.
  • Sosyal hayata adapte olmalarını sağlayarak ruhsal olarak kendilerini daha iyi hissetmelerini sağlamaktır.

Maç İzleme Aktivitesi

Hafif ve orta derece demanslı hastalarla yapılır.

Uygulama

Hala kendi takımının maçlarını takip eden ve maçları izleyip yorumlar yapan yaşlılar için bu aktivite düzenlenir.

Maç izlemeye stada gitme şeklinde bu aktivite düzenlenebileceği gibi dev ekrandan maç seyretmek şeklinde de düzenlenebilir.

Demanslı yaşlıya taraftarı olduğu takımın forması giydirilir.

Takımına uygun şapka ve atkı gibi aksesuarlarda unutulmamalıdır.

Takımı ile ilgili hatıralarını maça giden diğer yaşlılar ile paylaşması istenir.

Yaşlılara amatör veya profesyonel futbol hayatları hakkında sorular ile aktiviteye renk katılır.

Ünlü futbolcuların resimleri ve o günlerin futbol takımları ile geçmişe güzel bir yolculuk yapılabilir.

Bu aktivite ayda bir defa düzenlenebilir.

Mutlu çocuk

Manevi Bakım Aktiviteleri

Manevi bakım odaklı aktivitelerin verimli olabilmesi için; aktivitelere başlamadan önce yaşlının dini hakkında bilgi sahibi olmak gerekmektedir. Yaşlının, hangi dine veya inanca bağlı olursa olsun, manevi dünyasına saygı göstermeli ve dini inancına ve rızasına göre arzu ettiği aktiviteler düzenlenmelidir. Manevi bakımda öncelikli amaç bireyin manevi kaynaklarını harekete geçirmek olmalıdır.

Manevi kaynaklar ruhun genel tasarım motifleri, potansiyelleri, fonksiyonları, merkezleri ve unsurlarıdır. Hafif derecede demanslı yaşlılara tefekkür (düşünme- fikir), hissetme, vicdanı ve kalbi duyguların canlanmasına yönelik egzersizler yapılabilir. Demanslı yaşlıya zihni algılama kapasitesine göre yöneltilebilecek sorular sorulur.

Manevi kazanımlar

Yıllar önce yaptığı ibadetlerinin unutulmamasını sağlayarak zihinsel uyarıları geliştirmek, dua ve surelerle geçmişteki manevi hayatı ile bu gün arasında köprü kurarak, geçmişinde dinlediği ilahi ve kasideleri dinlemesi ve geçmişte bildikleri dua ve sureleri hafızlarında canlandırılması ile zihinsel olarak fayda sağlaması amaçlanmaktadır.

Manevi kazanımların zihinsel aktiviteler üzerine etkisi; değişik fiziki ve psikolojik ortamlarda birbirleriyle diyalog kurmalarının devamını, kültür ve sosyal değerlerinin korunmasını ve devamını sağlamaktır. Sevdikleri arkadaşlarıyla bir arada zaman geçirmesini sağlayarak, sosyal hayat bilinçlenmesini dinç tutarak birbirleriyle sohbet etmelerini ve fikir paylaşımlarını sağlayarak yaşlıların manevi ve kültürel değerlerine göre yaşadıklarının farkına varmalarını sağlar.

Kutsal kitabın okunması

Hafif ve orta derece demanslı hastalarla yapılır.

Uygulama

Demanslı yaşlıların mensup olduğu dinin kutsal kitabına uygun olarak aktivite düzenlenir. Kutsal kitabı okumasını bilen yaşlılardan oluşan gruba haftada en az bir kez bu aktivite düzenlenmelidir.

Müslümanlar için bu aktivitenin özellikle Perşembe akşamı ya da Cuma günü öğleden önce olması anlamlıdır.

Her bir demanslı yaşlıya, kutsal kitabını kendi başına, grup olarak veya bir öğretici rehberliğinde (imam, papaz, haham vb.) okuma fırsatı verilmelidir. Yaşlıların rehber din görevlisinin öncülüğünde birbirleri ile kutsal kitap hakkında sohbet etmelerine uygun zemin hazırlanmalıdır.

Dini mekân ziyareti (Cami, Kilise, Havra)

Hafif ve orta derece demanslı hastalarla yapılır.

Uygulama

Dini mekânları ziyaret etmek insana ayrı bir huzur ve güven verir. Hafif, orta derece demanslı yaşlıların bu manevi zenginliklerden yararlanabilmeleri için, dini içerikli gezi programları düzenlenmelidir.

Bu kapsamda türbe, şehitlik, evliya ve sahabe mezarlıkları, dini sergi, cami, tekke, kilise, manastır, ziyareti düşünülebilir.

Din inancı konusunda sohbet edilirken dini mekânları ziyaret etmek ya da dini mekânda ibadet yapmak konusunda görüşleri alınır. Dini mekân konusunda devamlı gittiği dini mekânların hangisi olduğu öğrenilir ve buna göre aktivite programı hazırlanır.

Yaşlılara aktiviteye uygun özel ve temiz kıyafetler giydirilir.

Yol boyunca dini mekânlarla ilgili sohbet ortamı kurularak, yaşlıların birbirleri ile iletişim kurmaları sağlanır.

Dini mekâna gidildiğinde demanslı yaşlılara her türlü bilgi ve psikososyal destek verilir.

Alzheimer hastalarının isteklerine ve aktivitedeki durumlarına göre dini içerikli gezi programları haftada en az bir kere tekrarlanabilir.

You may also like...

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir